Çoktan Seçmeli Tıp Sınavları’nda (TUS, DUS, YDUS’ta)
Yanlış Hazırlanmış ve İptal Edilen Soruların Hazırlanış Aşamasında Yapılan
8 ÖNEMLİ SORUN
(18.10.2017)
Sorun 1. Soruların açıklamasız hazırlanması
Soru açıklanırken; verilerdeki ve soru cümlesindeki olası hatalar, seçeneklerdeki doğruların neden doğru ve diğer seçeneklerin neden doğru cevap olamayacağı, dolayısıyla sorunun neyi ölçtüğü de açığa çıkmaktadır. Soru hazırlanırken, bazı seçenekler dolgu malzemesi olarak uydurulmakta, bilgiyi ayırt etmeye yönelik kurgulanmamaktadır. Açıklama, bu sorunu da çözecektir. Soruyu hazırlayan; açıklama yazarken sorudaki verilerde ve seçeneklerde tutarlı değişiklikler yapacaktır.
Öneri: Standart bir form ile her soru açıklamalı hazırlatılmalıdır. (Ek 1)
Sorun 2. Soruların, tablolardan hazırlanması
Tablodan soru hazırlamak pratik ama kolaycı bir yoldur, ancak her tablo metinle birebir ve tamamen örtüşmemektedir. Metindeki ters bir cümle tablodan hazırlanan soruyu yanlış hale düşürmektedir. Ayrıca; tablodan hazırlanan soruların çoğunluğu, pratisyen düzeyinin çok üstünde kalmaktadır.
Öneri: Tablodan soru hazırlatılmamalı, hazırlanacaksa metinle mutabakatı, ve sorunun pratisyen düzeyinde olduğu mutlaka teyid edilmelidir.
Sorun 3. Sorularda LİSANS DÜZEYİ’nin çok fazla aşılması
240 soruluk bir sınavda tüm soruları yapan en az bir kişinin olması beklenir, oysa birinci olanların ortalama neti 205 civarındadır. Bu ise; seçme aralığını daraltmakta, aynı puanlı adayların sayısını artırmaktadır.
Sadece Ağustos 2017 TUS için, 120 soruluk Klinik Bilimler Testinde gerçekten DOÇENTLİK DÜZEYİNDE tam 24 soru bulunmaktadır. Bu sayının gerçekliği; soruların retrospektif analiziyle ortaya çıkan “zorluk indeksi” ve “ayırıcılık indeksi” ile kolayca anlaşılabilir.
Soruların bir kısmının çok uç noktaları sorgulayacağı beklentisi; sınava hazırlanan onbinlerce hekimi, temel tıp bilgileri öğrenmeye değil detay bilgileri ezberlemeye itmektedir ki bu, nitelikli insan kaynağının israfı sonucunu doğurmaktadır.
Sorunun zorluk düzeyi arttıkça; hazırlayan kişinin hakimiyeti azalmakta ve hata yapma olasılığı artmaktadır. Tıpta aynı bilgi, detaya kaçmadan ama doğru ölçmeyi – seçmeyi sağlayacak şekilde çok farklı formatlarda sorulabilir. (Ek 2)
Öneri: Her sorunun “LİSANS DÜZEYİ” nde olduğu mutlaka teyid edilmelidir. Özellikle iki grup tıp akademisyeni, “düzey”i çok fazla aşan sorular sormaktadır:
a. Genel cerrahlar (Bu gruptaki hocalar, “düzey” açısından dikkatlice uyarılmalıdır)
b. Temel bilimlerdeki doktor olmayan akademisyenler (Bu gruba kesinlikle soru hazırlattırılmamalıdır, tıp mezunu temel bilim akademisyenleri özenle seçilmelidir)
Sorun 4. Soruyu hazırlayanın; primer olarak kendi branşının dışındaki bir konuyu sorgulaması
Çok sık yapılan bir uygulamadır. Cerrahlar moleküler düzeyi, farmakologlar fizyolojisi, Patologlar kliniği sormaya devam ettikçe hatalar devam edecektir.
Öneri: Her branş; gerçekten primer olarak kendi uğraşı alanını sorgulamalı, kendi kitaplarında ve teoriğinde olsa bile esas olarak başka branşın konusu olmadığından emin olmalıdır. Bu nokta da ek 1’deki Check-list’te yer bulabilir.
Sorun 5. Soruların dağılımının, tıp fakültesi müfredatıyla uyumlu olmaması
Bir örnek olması açısından, bir TUS sınavında Anatomi sorularının ideal ve gerçekleşen soru sayıları şöyledir:
Anatomi Ana konular |
Müfredattaki ortalama oranı |
TUS için olması gereken soru sayısı |
2016 Sonbahar TUS gerçekleşen |
Kemikler |
% 7 |
1 |
– |
Eklemler |
% 3 |
0 veya 1 |
– |
Kaslar |
% 20 |
2 veya 3 |
1 |
Kalp ve Dolaşım Sistemi Anatomisi |
% 20 |
2 veya 3 |
2 |
Solunum Sistemi Anatomisi |
% 7 |
1 |
|
Gastrointestinal Sistem Anatomisi |
% 7 |
1 |
2 |
Üriner ve Genital Sistem Anatomisi |
% 7 |
1 |
– |
Nöroanatomi ve Duyu Organları |
% 29 |
5 |
9 |
Toplam |
% 100 |
14 |
14 |
Bir başka örnek:
Cerrahi Bilimler başlığı altındaki soru dağılımı da sınavın meşruiyetini sorgulatacak düzeyde uygunsuzdur. Aşağıdaki örnekte Klinik bilimlerde ders, staj, nöbet ve internlük uygulamaları kombine olduğu için müfredattaki dağılımı saat üzerinden değil eğitim haftası üzerinden verilmiştir:
Cerrahi Bilimler |
Müfredattaki ortalama hafta sayısı |
TUS için olması gereken soru sayısı |
2016 Sonbahar TUS gerçekleşen |
Genel Cerrahi |
14 hafta |
22 soru |
31 soru |
Ortopedi |
4 hafta |
2 soru |
– |
Göz hastalıkları |
4 hafta |
2 soru |
– |
KBB |
4 hafta |
2 soru |
– |
Beyin ve Sinir Cerrahisi |
3 hafta |
1 veya 2 soru |
1 soru |
Üroloji |
3 hafta |
1 veya 2 soru |
– |
Göğüs Cerrahisi |
2 hafta |
1 soru |
– |
Kalp Damar Cerrahisi |
2 hafta |
1 soru |
1 soru |
Acil ve Yoğun Bakım |
2 hafta |
1 soru |
– |
Çocuk Cerrahisi |
2 hafta |
1 soru |
1 soru |
Plastik Cerrahi |
1 hafta |
0 veya 1 soru |
– |
Anesteziyoloji |
1 hafta |
0 veya 1 soru |
2 soru |
Öneri: Her branşın soruları; sınavın meşruiyetine gölge düşürmeyecek şekilde sağlıklı ve dengeli dağılmalıdır.
Sorun 6. ÖSYM yönetiminde yetkin bir tıp akademisyeninin ve her branş için sabit ve yetkin bir akademisyenin yokluğu
ÖSYM; tıp sınavlarında sadece organizasyon görevi görmekte, sabit akademisyenleri ise “güvenlik” gerekçesiyle uygun bulmamaktadır. Oysa; ülkemizde yeterli gizlilik sözleşmeleri ve doğru insanların tespiti ile bu sınavların ve her branşın yetkin insanlarca yönetilmesi mümkündür.
Öneri: Tıp sınavlarını organize edecek tıpçı bir yönetim kurulu üyesi ve her branş için sabit bir moderatör tayini pek çok sorunu çözecektir.
Sorun 7. Hatalı soruların iptali süreci kamuoyunu çok meşgul etmekte ve adalet çok geç sağlanmaktadır.
Bu konuda süreç şöyle işlemektedir:
a. Sınavı takiben; sorular adaylara açıklanmaktadır.
b. Adaylar 3 gün içinde ÖSYM’ye itiraz hakkına sahiptir. Bu karar ÖSYM Yönetim Kurulunca alınmıştır.
Öneri: Bu itiraz süresi; sorulara sağlıklı referans bulma açısından 5 güne çıkartılmalıdır.
c. ÖSYM; itiraz edilen soruları incelemeye almaktadır. Bu sürecin nasıl işlediği meçhuldür ve kamuoyunda bolca komplo teorileri üretilmektedir. Bu süreç en az 15-20 gün sürmektedir. Sonuçta da genellikle “mümkünse iptal etmeyelim” yaklaşımı algısı hakim olmaktadır.
Öneri 1: İtiraz edilen soruların incelemesinde; “adaylarda kafa karışıklığı oluşturacak en küçük yapısal bir hata” varlığında, akademik kompleks yapmaksızın, inisiyatifin sorunun iptal edilmesinden yana kullanılması vicdanları rahatlatacaktır.
Öneri 2: ÖSYM, sınavı Sağlık Bakanlığı adına yapmaktadır. Sağlık Bakanlığı bünyesinde tıpta uzmanlık kurulu vardır ve bu kurul bünyesinde her branştan 11 seçilmiş akademisyenin yer aldığı eğitim müfredat ve süreçlerini belirleyen TUKMOS heyetleri vardır. İtiraz edilen sorular için bu heyetlerden çok daha hızlı ve tarafsız görüş alınabilir.
d. Sorulara dava açma süresi kanunen 10 gün ile sınırlıdır. Oysa ÖSYM bu süre içerisinde kendi incelemesini tamamlayamamış olduğu için ve adaylarda “nasıl olsa iptal etmeme yönünde yaklaşım olacak” algısı olduğu için çok sayıda dava açılmaktadır. Bu davaların tek bir idare mahkemesinde birleştirilmesi bile aylar almaktadır. Doktorlar için zorunlu hizmetin olduğu ülkemizde bu süreç çok yıpratıcı olmaktadır.
Öneri: Sorulara dava açma süresi 10 gün değil 20 güne çıkarılmalıdır. Bu 20 gün içinde; ÖSYM, itirazlar sonucu iptal ettiği soruları açıklarsa dava sayısı azalacaktır.
Sorun 8. Soruların, tek textbook referanslı hazırlanması
Tıpta, her branşta tüm dünyaca geçerliliği kabul edilmiş textbooklar vardır. Bazı sorgulanan bilgiler, textbooklar arasında farklılık göstermekte, bu da soruyu şaibeli hale getirmektedir.
Öneri: Her branşta ve en son baskı iki textbook’un kabul ve ilan edilmesi, soru hakkındaki tüm itiraz ve şaibeleri ortadan kaldıracaktır. Ayrıca; soruları hazırlayan hocaları da iki eşzamanlı referans için zorlayıcı olacaktır. (Ek 3)
Ek 3: TIP BİLİMLERİNDE TEMEL REFERANS KAYNAKLAR ANATOMİ 1. Gray's Anatomy The Anatomical Basis of Clinical Practice, Susan Standring, 41th edition, 2015 2. Clinical Oriented Anatomy, Keith L. Moore, 7th edition, 2014 3. Premium Ozan Anatomi, Hasan Ozan, 3. Baskı, Klinisyen Tıp Kitabevleri, 2014.
FİZYOLOJİ 4. Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology, John E. Hall, 13th edition, 2015 5. Ganong's Review of Medical Physiology, Kim E. Barrett, 25th edition, 2015 6. Medical Physiology, Walter F. Boron MD PhD (Author), Emile L. Boulpaep MD (Author), 3rd Edition 2016 7. Berne & Levy Physiology, Bruce M. Koeppen MD PhD (Author), Bruce A. Stanton PhD (Author), 7th Edition 2017
HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ 8. Histology and Cell Biology, An Introduction to Pathology, Abraham L. Kierszenbaum, 4th edition, 2016 9. Junqueıra's Basic Histology Text and Atlas, Anthony L. Mescher, 14th Edition, 2016 10. The Developing Human Cilinically Oriented Embryology, Keıth L. Moore, T.V.N Persaud, 10th Edition, 2015 11. Larsen's Human Embryology, Schoenwolf Bleyl Brauer Francis – West, 5th Edition, 2014
TIBBÎ BİYOKİMYA 12. Harper's Illustrated Biochemistry, Victor Rodwell, 30th edition, 2015 13. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, Carl A. Burtis PhD, 7th edition, 2014
TIBBÎ MİKROBİYOLOJİ 14. Medical Microbiology, Patrick R. Murray, 8th edition, 2016 15. Review of Medical Microbiology and Immunology, Warren Levinson, 14th edition, 2016
TIBBÎ PATOLOJİ 16. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease, Kumar, Abbas, Aster, 9th edition, 2014 17. Rubin's Pathology Clinicopathologic Foundations of Medicine, David S. Strayer, 7th edition, 2014
FARMAKOLOJİ 18. Basic & Clinical Pharmacology, Bertram G. Katzung, Anthony J. Trevor., 14th edition, 2018 19. Goodman&Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics, 14th edition, 2018
DAHİLİ TIP BİLİMLERİ 20. Harrison's Principles of Internal Medicine, Dennis Kasper, Anthony Fauci, Stephen Hauser, Dan Longo, 19th edition., 2015 21. Goldman Cecil Medicine, Lee Goldman, Andrew I. Schafer, 25th edition, 2015 22. Adams and Victor's Principles of Neurology, Allan Ropper, 10th Edition, 2014 23. Bradley's Neurology in Clinical Practice, Robert B. Daroff, Joseph Jankovic, 2-Volume Set, 7th Edition, 2016 24. Fitzpatrick's Dermatology in General Medicine, Lowell Goldsmith, Stephan Katz, 8th edition, 2012 25. Rook's Textbook of Dermatology, Christopher Griffiths, 4 Volume Set, 9th Edition, 2016 26. Kaplan and Sadock's Synopsis of Psychiatry: Behavioral Science/Clinical Psychiatry, Benjamin J. Sadock, 11 edition, 2015 27. Gabbard's Treatments of Psychiatric Disorders, Glen O. Gabbard, 5th edition, 2014 28. Braddom's Physical Medicine and Rehabilitation, David X. Cifu, 5th Edition, 2016 29. DeLisa's Physical Medicine and Rehabilitation: Principles and Practice, Prof. Walter R. Frontera, 5th Edition, 2010 30. Hacettepe Halk Sağlığı – Temel Bilgiler, Editörler: Çağatay Güler, Levent Akın, 2015 31. Preventive Medicine and Public Health, Brett J. Cassens, 2nd edition, 1992 32. Grainger & Allison's Diagnostic Radiology: 2-Volume Set, Andy Adam CBE MB BS, 6th edition 2014 33. Textbook of Radiology and Imaging, David Sutton, 7th Edition, 2014 PEDİATRİ (ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI) 34. Nelson Textbook of Pediatrics, R. M. Kliegman, 20th edition, 2015 35. Rudolph's Pediatrics, Colin Rudolph, 22nd edition, 2011
CERRAHİ TIP BİLİMLERİ 36. Sabiston Textbook of Surgery The Biological Basis of Modern Surgical Practice, Courtney M. Townsend, 20th edition, 2016 37. Schwartz's Principles of Surgery, F. Charles Brunicardi, 10th edition, 2014 38. Youmans Neurological Surgery, 4-Volume Set: 7th (Youmans Neurological Surgery Expert Consult) 2016 39. Adli Tıp, Prof.Dr.Yaşar Bilge, 2013 40. Klinik Adli Tıp, Oğuz Polat, 8. Baskı 41. Ashcraft's Pediatric Surgery: Expert Consult – Online + Print, 6e (Expert Consult Title: Online + Print), 2014 42. Pediatric Surgery, 2-Volume Set: Expert Consult – Online and Print, Arnold G. Coran, 7th edition, 2012 43. Cardiac Surgery in the Adult, Lawrence H. Cohn, 5th edition, 2017 44. Rutherford's Vascular Surgery, 2-Volume Set, Jack L. Cronenwett, 8th edition, 2014 45. Cummings Otolaryngology, Head and Neck Surgery, 3-Volume Set, Paul W. Flint, Bruce H. Haughey, 6th Edition, 2015 46. Bailey's Head and Neck Surgery: Otolaryngology (2 volume set), Jonas Johnson, Fifth edition, 2014 47. Kanski's Clinical Ophthalmology, Brad Bowling, 8th edition, 2016 48. Ophthalmology, Myron Yanoff, 4th Edition, Yanoff & Duker, 2013 49. Campbell's Operative Orthopaedics Frederick M. Azar, 4-Volume Set, 13th Edition, 2016 50. Tureks Orthopaedics Principles and Their Applications 7Ed 2 Vol Set (Hb 2016), 51. Campbell – Walsh Urology, Alan J. Wein, 11th edition, 2016 52. Glenn's Urologic Surgery, Sam D. Graham, 8th Edition, 2015 53. Miller's Anesthesia, 2-Volume Set, Ronald D. Miller, 8th Edition, 2015 54. Morgan and Mikhail's Clinical Anesthesiology, John Butterworth, 5th edition, 2013 55. Plastic Surgery Indications and Practice, Bahman Guyuron, Elof Eriksson, John A. Persing, 1 edition, 2009 56. Grabb & Smith's Plastic Surgery, Charles H. Thorne, Geoffrey C. Gurtner, 7th Edition, 2013
KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM BİLGİSİ 57. Williams Obstetrics, F. Cunningham, 24th edition, 2014 58. Williams Gynecology, Barbara Hoffman, 3rd edition,2016 59. Clinical Gynecologic Endocrinology and Infertility, Marc A. Fritz MD, Leon Speroff, 8th Edition 2010 60. Clinical Gynecologic Oncology, Philip J. DiSaia MD (Author), William T. Creasman MD, Robert S Mannel MD (Author), D. Scott McMeekin MD (Author), David G Mutch MD (Author), 9th Edition 2017 61. Berek and Novak's Gynecology, Jonathan S. Berek MD MMS (Author), 15th Edition 2011 |
Bu yazı 18596 defa okundu.